नारायणघाट बुटवल सडक खण्डको ७४ किमीमा रहेको यो S-मोडलाई सुधार गरेर सजिलो पार्ने र यहाँबाट प्राप्त हुने माटोले बाटोको इम्बेंक्मेन्ट निर्माण गर्ने भनेर सरकारले तयार गरेको वातावरण प्रभाव मूल्यांकन रिपोर्टमा उल्लेख छ । उक्त रिपोर्टमा यो S-मोडमा करिब ३२५ मिटर लामो १२५ मिटर चौडा र सालाखाला ५ मिटर गहिराइमा माटो खनेर इम्बेंकमेंट मेटेरियल प्राप्त गर्ने भनेर समेत उल्लेख छ ‌। सो ही बमोजिम निर्माण व्यवसायीले त्यहाँ रहेका रुख कटानका लागि आवश्यक स्वीकृतीका लागि सम्बन्धित सडक योजनालाई अनुरोध गर्छ । सडक योजनाले बन कार्यालय लाई अनुरोध गर्छ । बन कार्यालयले त्यहाँ रहेका रुख काट्ने अनुमती दिन्छ । रुखहरु काटिन्छन् । त्यसपछि…

मध्यम बर्गीय परिवारमा हुर्किदै गर्दा  त्यो क्षणमा देख्ने सपनाको राम्रो बिज्ञ हुँ म आफै । यसकारण अभाव,दुख, उपचार खर्च नहुदाको हैरानी मैले चोला कम फटाएको भए पनि देखेको छु, अनि भोगेको छु । बिस्तारै उच्च शिक्षाकोलागि उपत्यका छिरेँ अनि बल्ल मेरो भोगाइमा झन बिबिधता आयो । माग्ने देखि राजर्षी नेताहरु देखिँदा रहेछन् उपत्यकाकाे सडकमा । यो काठमाडौंको सडक को बिबिधता देखेर कहिले खुसि त कहिले दुखि भैरहिन्थ्यो। जमल तिर हिड्दा माग्नेहरु,नेपाल बायुसेवा निगम तिर गयो भने हरेकमाल सय,मन्दिर तिर छिर्यो जोगी बाजेहरु । यति त यति चोरिएका सेकेन्ड ह्याण्ड जुता समेत काठमाडौंले बिक्रि गर्यो । कति लिलामी गर्यो । मलाइ…

२०५औं मार्क्स जयन्ती दार्शनिक, क्रान्तिकारी अर्थशास्त्री, इतिहासकार, वैज्ञानिक समाजवादका प्रवर्तक र विश्व सर्वहारा वर्गका महान शिक्षक तथा  नेताका रूपमा संसारभर चिनिने कार्ल मार्क्सको जन्म सन् १८१८ मई ५ मा प्रसियाको राइन प्रान्तको ट्रियर नामक एक शहरको यहूदी परिवारमा भएको थियो ।उनकी आमा हल्याण्डकी एक यहूदी महिला थिइन्।छ वर्षको उमेरसम्म उनी यहूदी संस्कार अनुसार हुर्किए। उनका बुबा हेइनरिख मार्क्स एक वकिल थिए।उनी दार्शनिक कान्ट र भोल्टेयरप्रति समर्पित थिए।उनले प्रशियाको संविधानको लागि भएको आन्दोलनमा भाग पनि लिएका थिए।उनकी आमा हेनरिटा प्रिजबर्ग घरेलु कामदार थिइन्। १८२४ मा  मार्क्सको परिवार यहूदी धर्मबाट ईसाई धर्ममा परिवर्तन भयो।यसपछि यहूदी धर्मको बारेमा मार्क्सको धारणा जीवनभर विपरीत रह्यो।मार्क्स…

एकजना जोगी थिए । बनको बीचमा रुखको हाँगामा चमेरो झुण्डिँदा झैँ उल्टो झुण्डिएर बस्थे । केही नखाई, केही नपिई दशौं बर्ष देखि यसरी नै झुण्डिएका छन् भन्ने हल्ला थियो । भक्तजनहरुले थरी थरीको खाने कुरा लिएर जान्थे तर उनले कहिल्यै पनि खाएनन् । खाना नखाइ बाँच्ने यस्तो कुरा कसरी सम्भव भयो रु भनेर भक्तजनहरु अचम्भित थिए । भक्तजनहरुमध्ये एकजना सुन्दरी युवती थिइन् । उनलाई जोगीको यो रहस्य बुझ्न मन लाग्यो । राती सबै भक्तजनहरु आआफ्नो घर गए । युवती नजिकैको झाडीमा लुकेर बसीन । उनले अचम्म देखिन । सबैजना गएपछि रातीको बाह्र बजे तीर जोगी चाँही डोरीमा मच्चिँदा रहेछन् ।…

१९८० को दशकमा सार्वजनिक प्रशासन भित्र अर्थशास्त्र र प्रशासनलाई जोड्ने काम भयो। जसलाई नयाँ सार्वजनिक व्यवस्थापनको सिद्धान्तले चिनिन्छ। यो सिद्धान्तले सरकारको कार्यको समेत परिभाषित गर्यो। सरकारले आफुले गर्नेमात्र काम गर्ने र, निजी क्षेत्र सरकार जतिकै प्रभावकारी छ भन्ने मान्यता धेरै देशले लागू गरे। बेलायत, न्यूजिल्याण्ड, क्यानाडा, नर्वे लगायतका देशहरुले सरकारलाई नतिजामा केन्द्रिय गर्दा सुशासन प्राप्त गरे। यसले सरकारको प्रभावकारिता र निजी क्षेत्रको विश्वास सङसङै बढ्दै गयो। आज ति देशहरुमा सरकार ,निजी क्षेत्र र प्रशासनको अकर्मण्यताको भन्दा सफलताका विषयमा बढी चर्चा हुने गर्छ। तर नेपालमा यसको विपरीत छ। नयाँ सार्वजनिक व्यवस्थापन सँगै सरकारको कामको निजीकरण गरिएन। सम्पत्ति निजीकरण गरियो। यसपछि निजीक्षेत्रको…